پمپ طبقاتی از خانواده پمپ های سانتریفیوژ می باشد با این تفاوت که دارای چندین پروانه و دیفیوزر است در این پمپ ها فشار آب پس از ورود به هر طبقه افزایش می یابد و نسبت به پمپ های تک پروانه فشار بیشتری دارد. پمپ های طبقاتی به طور کلی بزرگتر و پیچیده تر از پمپ های یک مرحله ای هستند ، اما آنها نیز مانند سایر پمپ های سانتریفیوژ کار می کنند. به زبان ساده وقتی دور موتور و قطر پروانه را افزایش می دهیم ، اما باز هم به فشار یا هد مورد نیاز نمی رسیم، بهترین راهکار افزایش تعداد پروانه هاست. این عملکرد باعث می شود که با صرف انرژی کمتر به فشار های بالاتری دست پیدا کنیم.
از پمپ طبقاتی multistage pump مولتی استیج پمپ عمدتا در سیستم هایی که نیاز به فشار بالایی دارند همانند سیستم های تصفیه آب صنعتی RO و تغذیه دیگ های بخار استفاده می شود. همچنین این پمپ ها برای آبرسانی برج های مسکونی ، اداری و تجاری بلند مرتبه ، بوستر پمپ های کشاورزی و صنعتی ، سیستم های آتشنشانی و اطفاء حریق و سیستم های گردش آب گرم و سرد در تهویه مطبوع و موتورخانه مورد استفاده قرار می گیرند. بدنه و پروانه پمپ های طبقاتی از جنس چدن ، استیل 304 یا استیل 316 ساخته می شوند. این پمپ ها برای انتقال آب صاف عاری از مواد جامد مورد استفاده قرار می گیرند. پمپ های طبقاتی در سایز های 1 تا 10 اینچ طراحی و ساخته می شوند، همچنین قابلیت تولید فشار تا 35 بار را دارند.
نحوه عملکرد سانتریفیوژ طبقاتی بر اساس ایجاد نیروی گریز از مرکز در سیال پمپ شونده بوده که این نیرو در واقع صرف غلبه بر جاذبه میشود که همان مفهوم هد یا ارتفاع آب می باشد.
تعمیر پمپ طبقاتی
در ویدیوی زیر شناخت قطعات ، مونتاژ ، دمونتاژ و تعمیر پمپ طبقاتی عمودی تشریح شده است.
اجزا پمپ طبقاتی عمودی
|
شماره |
نام قطعه |
شماره |
نام قطعه |
شماره |
نام قطعه |
شماره |
نام قطعه |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1 |
بدنه پمپ |
6 |
واسطه |
11 |
قطعات لاستیکی |
16 |
رینگ سایشی |
|
2 |
پروانه |
7 |
پایه |
12 |
محافظ کوپلینگ |
17 |
حلقه آبند |
|
3 |
دیفیوزر |
8 |
کوپلینگ |
13 |
محفظه شفت و بوش ها |
||
|
4 |
پوشش بیرونی |
9 |
صفحه آبند |
14 |
درپوش هواگیری یا تخلیه |
||
|
5 |
شفت |
10 |
آبند مکانیکی |
15 |
بولت ها |
انواع پمپ های طبقاتی
پمپ های طبقاتی در دو مدل عمودی ( ایستاده ) و افقی ( خوابیده ) ساخته می شوند. پمپ های طبقاتی عمودی عمدتا در مکان هایی که محدودیت سطح وجود دارد و پمپ های طبقاتی افقی در مواردی که محدودیت ارتفاع داریم مورد استفاده قرار می گیرند. در تصویر روبه رو نمونه ای از پمپ های طبقاتی عمودی و افقی نمایش داده شده است.
مقایسه پمپ های طبقاتی افقی و عمودی
| مشخصات | شکل ظاهری | نگهداری | فضای اشغالی | نصب |
|---|---|---|---|---|
| پمپ طبقاتی افقی | خوابیده | آسان | زیاد | دشوار |
| پمپ طبقاتی عمودی | ایستاده | دشوار | کم | آسان |
انتخاب پمپ سانتریفیوژ عمودی یا افقی؟
از نظر انتخاب، بیشتر مردم دوست دارند از پمپ گریز از مرکز افقی استفاده کنند، دلیل اصلی آن ساده بودن پمپ افقی، تعمیر و نگهداری آسان آن است. پمپ سانتریفیوژ عمودی برای تعمیر دردسر ساز هستند و هر بار که تعمیر می شود باید آن را بلند کنید. علاوه بر این، یاتاقان کشویی زیر مایع را باید تغییر دهید. اگر جایگزین نشود، نتیجه این می شود که نیروی گریز از مرکز شافت بزرگتر و بزرگتر می شود و مقدار جهش شافت نیز افزایش می یابد. که در صورت عدم تعویض به موقع، باعث تصادف مکانیکی می شود.
با وجود تمام دلایل بالا چرا پمپ طبقاتی عمودی انتخاب می شود؟
اولاً، از پمپ سانتریفیوژ عمودی اغلب در نصب مخازن زیرزمینی استفاده می شود که نمی توانند دوباره پر شوند. یا جایی برای ایجاد پایه و نصب پمپ گریز از مرکز افقی وجود ندارد، در این صورت فقط می توان پمپ گریز از مرکز عمودی را روی مخزن قرار داد.
ثانیاً، اگر پمپ افقی معمولی (نه پمپ خود آغازگر) قابلیت خودمکشی اولیه ضعیفی داشته باشد، استخراج از مخزن امکان پذیر نیست. بنابراین، پمپ های افقی و پمپ های عمودی قابل مقایسه نیستند.
الزامات پمپ گریز از مرکز عمودی برای محیط
بهتر است فاقد ذرات یا مقدار کمی ذرات ریز باشد. تمیز کردن سیالالبته بهتر است. وضعیت خاص باید با جزئیات مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
شکل ظاهری
پمپ افقی به صورت خوابیده نصب شده در حالیکه پمپ عمودی به صورت ایستاده قرار می گیرد.
نگهداری
نگهداری پمپ گریز از مرکز عمودی دشوار است. به عنوان مثال ، تعمیر و نگهداری پروانه باید تمام قسمت های فوقانی را به بیرون از آن بر دارد. پمپ افقی نسبتاً آسان است. همانطور که پمپ IS است به شرطی که لوله وارد شده برای تعمیر و نگهداری پروانه برداشته شود.
سطح اشغالی
پمپ عمودی مساحت کمی را اشغال می کند ولی پمپ افقی مساحت زیادی را اشغال می کند
مزایای پمپ های طبقاتی
- ایجاد فشار های بالا با توجه به استفاده از چندین پروانه در پمپ های طبقاتی
- قابلیت حرارتی بالا از -30 تا +140 درجه سانتی گراد
- مصرف انرژی کمتر در مقایسه با پمپ های تک مرحله ای
- قابلیت نصب پمپ بصورت خطی و عدم تغییر در مسیر لوله کشی
معایب پمپ های طبقاتی
- معمولا قیمت پمپ های طبقاتی نسبت به پمپ های یک مرحله ای در سایز مشابه بیشتر است.
- پمپ های طبقاتی به علت تعداد طبقات و قطعات داخلی بیشتر ، استهلاک بالاتری نسبت به پمپ های یک مرحله ای دارند.
- پمپ های طبقاتی توانایی کارکرد خشک را ندارند و قبل از راه اندازی نیاز به هواگیری دارند.
- تعمیر و نگهداری پمپ های طبقاتی نسبت به پمپ های تک طبقه ، هزینه های بیشتری همراه است.
نکات مهم در نصب پمپ های طبقاتی
- نصب پمپ های طبقاتی عمودی باید به گونه ای باشد که الکتروموتور بالاتر از قسمت پمپ باشد.
- به منظور نصب صحیح کانکشن های ورودی و خروجی ، جهت جریان مایع توسط فلش روی پایه پمپ مشخص شده است.
- برای اطمینان بیشتر پس از استارت پمپ می توانید جهت چرخش روتور را از قاب فن ملاحضه نمایید. چرخش روتور هنگامی که از پشت موتور به آن نگاه می کنید باید به صورت ساعتگرد باشد.
- توصیه شود به منظور جلوگیری از افت فشار از شیر یکطرفه در قسمت خروجی استفاده نمایید. همچنین برای کاهش صدای پمپ نیز می توانید در قسمت ورودی و خروجی از لرزه گیر استفاده کنید.
- حتی المقدور پمپ رادر مکانی سر پوشیده نصب کنید ، اما اگر مجبور به نصب آن در مکانی بدون سقف هستید، سعی کنید برای پمپ محافظی مناسب در نظر بگیرید.
- خشک کار کردن پمپ های طبقاتی باعث آسیب رسیدن به سیل مکانیکی و یاتاقان آنها می شود. از این رو می بایست قبل از روشن کردن پمپ، آن را هواگیری کنید.
- به منظور جلوگیری از ورود ناخالصی ها به پمپ و مسدود کردن مسیر جریان بهتر است از فیلتراسیون در قسمت ورودی پمپ استفاده شود.
- قبل از نصب پمپ سعی کنید با نیروی دست شفت آن را بچرخانید. با این کار مطمئن می شوید که شفت گرفتگی نداشته و به راحتی می چرخد.
- بعضی از الکترو پمپ ها ( معمولا در توان های بیشتر از 11 کیلو وات ) دارای حفره گریس کاری می باشند، این گونه موتور ها باید قبل از استارت با گریس مقاوم به حرارت روانکاری شوند.
- سعی کنید پمپ را با فاصله ( حدودا 30 سانتیمتر ) از دیوار نصب کنید. این فاصله از دو جهت حائز اهمیت می باشد ، اولا فضای لازم برای گردش هوا و خنک شدن موتور را فراهم می کند. ثانیا اگر پمپ دچار اختلال و خرابی شود فضای کافی برای تعمیر موتور وجود دارد.
علت خرابی پمپ های طبقاتی
پمپ های طبقاتی مانند سایر پمپ های سانتریفیوژ دوام کاری خوبی دارند، اما با توجه به تعداد پروانه و فاصله کم بین آنها با بدنه پمپ، برای انتقال آب های صاف و عاری از آلودگی مناسب می باشند. بنابراین در صورتی که مایع ورودی به پمپ حاوی مواد جامد باشد، باعث آسیب رسیدن به پمپ شده و ایراداتی نظیر شکستگی پروانه ها و دیفیوزر ها را بوجود می آورد.
برند ها و مدل های موجود در پمپ طبقاتی :
شرکت های سازنده الکتروپمپ طبقاتی افقی و الکتروپمپ طبقاتی عمودی برای جابجایی سیالات که به پمپ فشار بالا نیز معروف هستند از قبیل ذیل می باشند :
پمپ طبقاتی پنتاکس PENTAX
پمپ طبقاتی لوارا LOWARA
پمپ طبقاتی گراندفوس GRUNDFOS
پمپ طبقاتی پمپیران PUMPIRAN
پمپ طبقاتی ابارا EBARA
پمپ طبقاتی KSB
پمپ طبقاتی دنده ای
پمپ طبقاتی CNP
پمپ طبقاتی LEO
پمپ طبقاتی داب DAB
پمپ طبقاتی سایر SAER